Khái niệm nghĩa tường minh

1. Nghĩa tường minh là gì?

Nghĩa tường minh là phần thông báo được thể hiện trực tiếp bằng từ ngữ trong câu, là loại nghĩa chúng ta có thể nhận ra trên bề mặt câu chữ

2. Ví dụ minh họa

Trong đoạn văn sau của tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa đã có câu mang nghĩa tường minh như sau:

“- Trời ơi, chỉ còn có năm phút!

Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già.

- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!

Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để người con gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kĩ sư mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và vội quay đi.”

=> Trong đoạn văn này, ta có thể thấy đây là diễn biến của một câu chuyện thông thường, không có lớp nghĩa, ẩn ý nào được che đậy sau lớp nghĩa đen. Tất cả các câu văn đều chỉ nhằm miêu tả chân thực những nhân vật đã xuất hiện.